Sprawozdanie za rok 2011
Sprawozdanie z działalności Koła Macierzy Ziemi Cieszyńskiej
Towarzystwa Miłośników Regionu
w Grodźcu za rok 2011.
W grudniu 2011 roku grodzieckie Koło liczyło 57 członków. W okresie sprawozdawczym praca Koła opierała się na planie pracy uchwalonym na zebraniu sprawozdawczym w styczniu ubiegłego roku i poszerzonym o wnioski z tego zebrania i wprowadzone do planu na posiedzeniu Zarządu w dniu 16 lutego 2011 r.
Realizowane przez Koło zadania zostały podzielone wg celów statutowych na następujące grupy: - działalność organizacyjna;
- działania kulturalno – oświatowe; (popularyzatorskie)
- gromadzenie i opracowywanie dokumentów związanych z przeszłością;
- współpracy z instytucjami i organizacjami;
- popularyzowanie i ochrona zabytków i przyrody;
- informacyjno wydawnicze;
- działalność turystyczna i integracyjna.
I. Działalność organizacyjna.
Większość zadań w tej grupie realizowali członkowie Zarządu. W okresie sprawozdawczym Zarząd odbył 13 posiedzeń, na których podjęto 9 uchwał. W tym 5 uchwał dotyczyło przyjęcia 7 nowych członków, dwie uchwały regulują sprawy finansowe (zwolnienia ze składek uczniów i studentów i wpłacania do kasy niewielkich sum pozostałych po rozliczeniu imprez, jako darowizny). Dalsze 2 uchwały regulowały konieczne zmiany w Zarządzie.
Po rezygnacji z członkowstwa p. Andrzeja Orzełka, w dniu 3 marca podjęto uchwałę o powierzeniu funkcji I wiceprezesa p. Irenie Skrzyżala. Uchwała z dnia 7 kwietnia zatwierdzała uzupełnienie składu Zarządu o p. Elżbietę Wiencek, jako członka Zarządu, pełniąc dodatkowo funkcję sekretarza Koła.
Po tych zmianach Zarząd Koła stanowili:
Edward Cichy – prezes
Irena Skrzyżala – I wiceprezes;
Józef Król – II wiceprezes l skarbnik;
Renata Moczała – sekretarz;
Elżbieta Wiencek – członek;
Krystyna Pniewska – członek.
Komisję Rewizyjną tworzą: p. Maria Byrtek, jako przewodnicząca, Helena Firla - Kuszczak i Joanna Orzełek Krawczyk członkowie.
Stałymi elementami pracy Zarządu były: przygotowywanie spotkań – imprez, analiza bieżących zadań z przydziałem szczegółowych czynności do ich wykonania. Między innymi było to: wykonanie plakatów, zaproszeń, dyplomów, redagowanie pism, niezbędne zakupy, redagowanie tekstów do gazety lokalnej i na witrynę z bieżących imprez i wiele innych.
Inna grupa zadań realizowana przez członków Zarządu wynikała z realizacji tematów zawartych w planie pracy Koła. Między innymi: powołanie komisji konkursowej „Ścieżki spacerowe po Grodźcu i okolicy” i uczestnictwo w jej pracach, przygotowywaniem wycieczek, opracowywaniem reprintu do mapy Wacława Grodeckiego, opracowanie projektu tablicy informacyjnej do wybranego obiektu zabytkowego, logo dla Koła i projektowanie okazjonalnej koszulki. Wiele czasu i wysiłku członkowie Zarząd włożyli w opracowanie tekstów i przygotowanie zdjęć do folderów na powstałej witrynie internetowej. (Nasze Koło, Nasza działalność i Poznajemy Grodziec).
Członkowie Zarządu brali udział w spotkaniach władz samorządowych i gminnych, przygotowywali też wniosek o fundusze na pokrycie części kosztów związanych z wydaniem reprintu mapy. Konsultowali w Urzędzie Ochrony Zabytków w Bielsku Białej, realizację wniosku o upamiętnieniu starego nieczynnego cmentarza wokół ruin dawnego kościoła. Działalność organizacyjną realizowali także szeregowi członkowie Koła pracując w komisji konkursowej i przy przygotowaniu sprzętu na spotkania.
II. Działalność kulturalno oświatowa, popularyzatorska.
To podstawowa działalność statutowa naszego Koła. Jej celem było budzenie umiłowania naszej „Małej Ojczyzny”, Ziemi Cieszyńskiej, krzewienie wiedzy o jej kulturze materialnej i duchowej. Podstawową formą tej działalności stały się otwarte spotkania z prelekcjami o postaciach, kulturze i historii naszego regionu często łączone z wystawami twórczości regionalnej i koncertami muzycznymi.
W ub. roku nasze Koło zorganizowało 12 spotkań otwartych. Uczestniczyli w nich nie tylko członkowie, ale też zainteresowani mieszkańcy Grodźca i okolic.
A oto krótka charakterystyka tych spotkań:
1. 29 stycznia w Sali Rycerskiej Zamku, miało miejsce II Walne Zebranie Sprawozdawcze Koła, połączone z Koncertem noworocznym
Po zebraniu i koncercie kustosz zbiorów na Zamku, p. Mariusz Makowski prezentował 2 cenne obrazy, które były poddane renowacji. Były to: „Święta Rodzina króla Franciszka I", kopia XVIII-wieczna wg Rafaela, prawdopodobnie był to dar któregoś z właścicieli zamku dla grodzieckiego kościoła. Drugi obraz to: „Św. Barbara" autorstwa Guenthera z Opawy, z 1774 r. Niegdyś obraz ten znajdował się w ołtarzu głównym w starym kościółku.
2. W dniu 25 lutego tematem spotkania była „Lokalna twórczość w poezji, malarstwie i fotografii”.
Promowano dorobek miejscowych twórców i przedstawiano dotychczasowe ich dokonania.
Swoją twórczość przedstawili:
Renata Moczała z Grodźca w zakresie poezji (wiersze i opowiadania)
Irena Kral – malarstwo na szkle i przedmiotach z porcelany i hafty.
Bernarda Byczak – malarstwo
Edward Cichy – przedstawił film oparty na zdjęciach „Grodziec w obiektywie”, przedstawiający obiekty zabytkowe i przyrodę Grodźca.
Prezentację i wystawę prac wzbogacił występ duetu muzycznego. Impreza miała miejsce w sali Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Grodźcu. Uczestniczyło w niej ponad 50 osób w tym 28 członków Koła
3. 25 marca w Zespole Szkolno przedszkolnym odbyła się prelekcja o pisarce, pilotce z Roztropic, Marii Wardas, silnie związanej z Ziemią Cieszyńską. Impreza zorganizowana wspólnie z Dyrekcją ZSP w Grodźcu, a prelekcję poprzedził występ zespołu wokalno tanecznego uczniów z tej szkoły. Informacje o pisarce przedstawiła p. Dagmara Ewertowska, polonistka z gimnazjum w Jasienicy.
W imprezie uczestniczyło 52 osoby w tym 25 członków.
4. 19 kwietnia odbyło się wyjazdowe spotkanie do Górek, gdzie uczestnicy mieli okazję zapoznać się w skansenie agroturystycznym z dawnymi sprzętami i narzędziami domowymi. Wysłuchali też opowiadania o dawnych sposobach przygotowania posiłków. Kosztowali wypieczonych podpłomyków i żytniego chleba, prosto z domowego pieca.
W drodze powrotnej uczestnicy wycieczki zwiedzili ruiny Dworku Kossaków i powstałe tam, Centrum Kultury.Wysłuchali krótkiej prelekcji p. Anny Fenby – Taylor, wnuczki Zofii Kossak Szatkowskiej.
5. W dniu 27 maja 2011 – wspólnie z Dyrekcja ZSP zostały zainaugurowane obchody 100 lecia szkoły w Grodźcu. Na spotkaniu wygłoszone zostały 2 prelekcje dotyczące historii szkoły:
„Początki szkolnictwa w Grodźcu” oraz „Historia szkoły w Grodźcu u progu jej stulecia”.
Na imprezie odbyło się też uroczyste podsumowania konkursu „Ścieżki spacerowe po Grodźcu i okolicy” zorganizowanego przez Zarząd Koła dla uczniów okolicznych szkół podstawowych. Najlepsze prace zostały nagrodzone a ich twórcom wręczano dyplomy i nagrody.
W imprezie brali udział: Wójt Gminy, przedstawiciele władz samorządowych, radni, Dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Szkół oraz zaproszeni dawni dyrektorzy i kierownicy szkoły Jubilatki. Obecnych ponad 60 osób w tym 34 członków.
6. Na Zamku w dniu 17 czerwca odbyło się spotkanie poświęcone „Pierwszym szlacheckim właścicielom na Grodźcu”. Prelekcję na ten temat wygłosił dr Wacław Gojniczek z U .Śl. w Katowicach. Spotkaniem miało miejsce w oddanej po remoncie sali Myśliwskiej. Imprezę muzycznie wzbogacił koncert Kwartetu Muzycznego
W imprezie uczestniczyło wielu zaproszonych gości. Wśród nich byli przedstawiciele ZG MZC z p. Martą Kawulok, radny Sejmiku Wojewódzkiego p. Janusz Buzek, poseł RP Stanisław Szwed, radni Gminy Jasienica, Dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Szkół i inni. Liczba uczestników około 60 w tym 34 członków.
7. W lipcu w ramach tradycyjnej już III Biesiady grodzieckiej, odbył się przegląd lokalnych zespołów artystycznych. Wystąpiły zaproszone przez Zarząd zespoły: Zespół śpiewaczy z Bielowicka, Zespół regionalny „Bierowianie” i miejscowy Zespół śpiewaczy „Grodźczanie”. Po występach śpiewano wspólne pieśni regionalnych i biesiadnej.
Imprezie towarzyszyła poplenerowa wystawa prac malarskich, związana z obiektami i przyrodą Grodźca. Autorami prac byli artyści z grupy Barwa z Jasienicy.
Serwowano uczestnikom przygotowany poczęstunek (Kołacze, kawa, herbata).
Występy oklaskiwało ponad 100 widzów, w tym 35 członków. Miejsce imprezy sala OSP w Grodźcu. Goście: Dyrektor GOK z Jasienicy, radni z okolicznych sołectw, Sołtys wioski p. Jadwiga Greń
8. W dniu 13 sierpnia na zaproszenie p. Michała Bożka właściciela „Ustronianki” odbyło się spotkanie wyjazdowe do Rozlewni Wód Ustronianka w Ustroniu Jelenicy.
Prezes p. Michał Bożek zapoznał uczestników z historią swojego zakładu, a następnie z gł. technologiem oprowadzał po zakładzie, objaśniając przebieg nowoczesnych procesów technologicznych do wytwarzania najwyższej jakości wód w różnych asortymentach.
9. 30 września zostało zorganizowane spotkanie poświęcone Helmutowi Kajzarowi, z okazji 70 rocznica urodzin tego wybitnego humanisty, dramaturga, reżysera, eseisty, autora wielu dzieł literackich. Spotkanie miało miejsce w ZSP w Grodźcu. Reżyser był absolwentem Szkoły Podstawowej w Grodźcu. Prelekcję na powyższy temat wygłosił prezes Koła p. Edward Cichy.
Na zakończenie został wyświetlony film o Helmucie Kajarze pt. „Dziecko szczęścia”. W prelekcji uczestniczyło około 40 słuchaczy w tym 23 członków. Wśród gości byli: radnych gminy p. Marian Machalica i Artur Kalita.
10. W październiku miało miejsce wyjazdowe spotkanie do Gospodarstwa w Kostkowicach, należącego do Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki Państwowego Instytutu Badawczego w Grodźcu. Celem spotkania było poznanie pionierskich technologii stosowanych na Ziemi Cieszyńskiej do pozyskiwania energii z odpadów powstających w rolnictwie przy produkcji roślinnej i zwierzęcej. Na miejscu prelekcję wygłosił sam Prezes prof. dr hab. inż. Karol Węglarzy.
11. W dniu 25 listopada na spotkaniu przypominaliśmy postać Gustawa Morcinka w 120 rocznicę jego urodzin. Bohater spotkania w październiku 1918 roku, uczestniczył, jako żołnierz w przewrocie wojskowym w Cieszynie, a w listopadzie 1918 roku debiutował jako pisarz. Postać pisarza w ciekawy sposób przybliżała słuchaczom p. Halina Szotek była długoletnia Dyrektor Muzeum w Skoczowie.
12. Ostatnie spotkanie, zorganizowane w dniu 10 grudnia miało uroczysty, przedświąteczny charakter. Był koncert kolęd w wykonaniu Kwartetu Muzycznego z GOK Jasienicy, prelekcja Ireny Skrzyżala „O zwyczajach i obrzędach związanych z okresem przedświątecznym na Śląsku Cieszyńskim”. Było wspólne śpiewanie kolęd, składanie życzeń. W spotkaniu uczestniczyli zaproszeni goście: wójt gminy Janusz Pierzyna, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury p. Agnieszka Bronowska, ksiądz Kanonik Gerard Kurpas były proboszcz parafii grodzieckiej i proboszcz z kościoła ewangelickiego ks. Andrzej Krzykowski, oraz sołtys Grodźca p. Jadwiga Greń. Impreza odbywała się w karczmie „Pod Beczką”, a uczestniczyło w niej 48 osób.
III. Działalność turystyczna i integracyjna.
W tym roku oprócz spotkań, miały miejsce, także wycieczki turystyczno – krajoznawcze.
1. W dniach 1-3 maja 2011 roku członkowie grodzieckiego Koła MZC udali się na planowaną wycieczkę turystyczną do Drezna i okolic. Oprócz członków w wycieczce uczestniczyły osoby sympatyzujące z Kołem oraz związane z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Jasienicy, razem 47 uczestników. Organizatorem tej wycieczki, a następnie jej kierownikiem był Bogusław Moczała, zaangażowany członek naszego Koła.
2. Po spotkaniu 13 sierpnia w Ustroniance,odbyła się wycieczka na Równicę. W Chacie Zbójnickiej uczestnicy piekli kiełbaski, śpiewali piosenki biesiadne. Wędrując na szczyt do nowego schroniska podziwiali piękne widoki.
IV. Działalność informacyjno wydawnicza.
1. W styczniu 2011 została założona struktura strony internetowej naszego Koła i umieszczona na serwerze. Witryna jest na bieżąco aktualizowana. Folder „Nasza działalność” z pięcioma podfolderami, zawiera relacje z naszych spotkań i imprez, które najczęściej redagowała p. Renata Moczała. W ciągu roku internauci dokonali ponad 29000 odsłon witryny.
Nasz strona internetowa stała się, więc prawie jedynym szeroko dostępnym źródłem informacji o Grodźcu. Umieszczaniem materiałów w folderach witryny zajmuje się prezes Koła Edward Cichy..
Adres internetowy witryny: www.macierz-grodziec.org.
2. Działalność wydawniczą Koła wzbogaciła opracowana i przygotowana do druku publikacja „Reprint do Mapy Polski Wacława Grodeckiego”. W opracowanie jej treści sporo pracy włożył Józef Król, członek Zarządu Koła. Na pokrycie części kosztów związanych z jej wydaniem pozyskał granty z Urzędu Marszałkowskiego w wysokości 10 000 zł.
3. Zamieszczanie informacji o pracy Koła w miesięczniku gminnym Jasienica to następny przejaw naszej działalności informacyjnej. W tym roku do redakcji przesłaliśmy 13 tekstów, z czego w roku 2011 zostało opublikowanych 11, pozostałe 2 ukazały się w 2012 r.
Poniżej zestawienie z podaniem nr miesięcznika, tytułu publikacji i jej autorów.
ü Nr 1- „Macierz na 92 rocznicę uzyskania niepodległości autor: Joanna Orzełek Krawczyk
ü Nr 2 – „Świąteczne kolędowanie w Grodźcu” autor: E. Cichy
ü Nr 3 – „Miniony rok w działalności Koła MZC w Grodźcu” autor: Zarząd
ü Nr 4 – „Lokalna twórczość w poezji, malarstwie i fotografii w Grodźcu”
autor: I. Skrzyżala
ü Nr 5 – „Maria Wardas, pisarka i pilotka z Roztropic” autor: R. Moczała
ü Nr 7 – „Inauguracja obchodów 100 – lecia szkoły w Grodźcu”,
autor: A. Jaszczurowska i J. Tomik
ü Nr 7 – „Wycieczka grodzieckiego Koła do Drezna” autor: E. Wiencek
ü Nr 8 – „O pierwszych szlacheckich właścicielach w Grodźcu”;
autor: R. Moczała i J. Król
ü Nr 9 – „III Biesiada Grodziecka” autor: R. Moczała
ü Nr 10 – „Koło MZC na kolejnej wycieczce” autor: G. Obracaj i E. Cichy
ü Nr 11 – „Koło MZC w Grodźcu w hołdzie H. Kajzarowi”. autor: I. Skrzyżala
ü Nr 1/2012 – Spotkanie wyjazdowe czł. Koła do Kostkowic; autor: E. Cichy;
ü Nr 1/2012 – Koncert kolęd i spotkanie przedświąteczne w Grodźcu.
autor: R. Moczała
V. Popularyzowanie i ochrona zabytków i przyrody:
1. Dla uczniów szkół podstawowych w Grodźcu i okolicy został zorganizowany konkurs na opracowanie i zaproponowanie przebiegu „ Ścieżki spacerowej po Grodźcu i okolicy” Jednym z celów konkursu było zaznajamianie dzieci i młodzieży z walorami przyrodniczymi, pomnikami przyrody i zabytkami na terenie wioski Grodziec i okolicy.
Konkurs odbył się pod patronatem Wójta Gminy, p. Janusza Pierzyny i Prezesa Ustronianki p. Michała Bożka. W nagrodach partycypował także, Stanisław Szwed poseł RP. Współorganizatorem konkursu była Dyrekcja Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Grodźcu.
2. Zrealizowano jeden z elementów projektu opisującego zabytki w Grodźcu.
Opracowano tekst i szatę graficzną do I tablicy opisującej „Ruiny dawnego kościoła parafialnego w Grodźcu.” Tablicę wykonała firma reklamowa, a koszt wykonania został pokryty z darowizny Banku Spółdzielczego w Jasienicy oraz funduszy własnych.
VI. Gromadzenie i opracowywanie dokumentów związanych z przeszłością.
1. W związku z przypadającą w tym roku rocznicą 100 lecia szkoły, podjęliśmy działania zmierzające do pozyskania dokumentów i zdjęć związanych ze szkoła l jej historią.
Zdjęcia pozyskaliśmy od:
Pani I. Malik – 30 zdjęć poszczególnych klas, dawnych roczników i nauczycieli
Państwa Hyrnik z rodziny Tomanków 5 zdjęć oraz drzewo genealogiczne dotyczące Józefa Tomanka i jego rodziny.
Pani Michałowska, przekazała rękopisy związane z historią szkoły i obchodów ważnych uroczystości.
Pan Zbigniew Tomanek przekazał materiały o swym ojcu Alfredzie Tomanku, także absolwencie grodzieckiej szkoły, synu Józefa Tomanka.
Pan Jerzy Bujok po kontakcie poprzez stronę internetową naszego koła, dostarczył zdjęcia i dokumenty związane z jego ojcem dawnym kierownikiem szkoły.
2. Został opracowany dokument związany z życiem i twórczością Helmuta Kajzara, oraz życiorys Józefa Tomanka i skonsultowany z p. Zbigniewem Tomankiem wnukiem Józefa Tomanka. Te opracowania zostały umieszczone na witrynie Koła.
Prezes Edward Cichy przekazał p. Dyrektor Pniewskiej w związku ze 100 leciem szkoły wszystkie pozyskane i zeskanowane oraz obrobione elektronicznie pliki zdjęć związanych ze szkołą, a pochodzące z archiwum naszego Koła.
VII. Współpraca z instytucjami i organizacjami.
Realizując zadania Zarząd podejmował współpracę:
· Z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Jasienicy i jej Dyrektorem p. Agnieszką Bronowską.
· Z Kołem Gospodyń Wiejskich i OSP, głównie przy organizacji III Biesiady grodzieckiej;
· Z Radą Sołecką. Po wyborach w 2011 r. do Rady Sołeckiej zostało wybranych 4 członków Koła. W planie podjęto starania o pozyskanie obiektu na siedzibę Koła. Sołtys, p Jadwig Greń jest zapraszana i uczestniczy w ważniejszych spotkaniach Koła.
· Współpraca z Dyrekcją Zespołu Szkolno Przedszkolnego. Koło z braku własnego pomieszczenia korzysta z użyczenia sal na organizowane spotkania czł. Koła oraz Zarządu. Zorganizowano wspólnie 2 imprezy, na których wystąpił szkolny zespół wokalno taneczny. Szkoła włączyła się w organizację konkursu na ścieżki spacerowe.
Zarząd Koła przekazał do biblioteki szkolnej kilka pozycji książkowych dla uczniów.
· Współpraca z Prezesem „Ustronianki” i właścicielem Zamku w Grodźcu – możliwość odbywania niektórych spotkań Koła w pomieszczeniach Zamku. Członkowie na zaproszenie Prezesa zwiedzili Zakład Ustronianki. Prezes przyjął patronat nad organizowanym przez Koło konkursem.
· Współpraca z Prezesem ZD Instytutu Zootechniki – możliwość zwiedzenia instalacji biogazowni i wysłuchania prelekcji w Kostkowicach.
Przedstawione w niniejszym sprawozdaniu zrealizowane zadania były efektem dobrej współpracy członków Zarządu i coraz liczniejszego udziału w pracach Koła, wielu szeregowych jego członków. Na zakończenie tego sprawozdania chciałbym w imieniu Zarządu serdecznie podziękować:
Pani dyr. Agnieszce Bronowskiej za wspomaganie naszej działalności kulturalnej oraz wszelką pomoc udzielaną naszemu Kołu.
Panu Michałowi Bożkowi, właścicielowi Zamku, za umożliwienie odbywania spotkań i stwarzanie rodzinnej atmosfery oraz zaangażowanie i pomoc przy organizowaniu niektórych imprez Koła.
Panu Mariuszowi Makowskiemu za udzielone konsultacje przy merytorycznym opracowaniu naszych publikacji i prac. Za wzbogacanie naszej wiedzy historycznej i poświęcany dla nas czas przy organizowaniu spotkań w Zamku.
Pani Dyrektor Krystynie Pniewskiej i jej podległemu personelowi za możliwość odbywania większości spotkań w salach Szkoły i pomoc w organizowaniu cz. imprez.
Radzie Nadzorczej i Pani Jolancie Polak Dyrektorowi Banku Spółdzielczego za darowizny dla naszego Koła.
Osobne podziękowania należą się członkom:
Naszym redaktorom Kroniki Koła paniom: Janinie Gazda i Juli Szarfenberg za całoroczne systematyczne dokumentowanie działalności Koła.
Państwu Byrtkom za dostarczone wypieki na poczęstunki na naszych imprezach oraz pomoc w transporcie krzeseł.
Paniom za dostarczenie wypieków i innych artykułów oraz pomoc w przygotowaniu grodzieckiej biesiady
Panom za pomoc przy transporcie krzeseł i przygotowaniu pomieszczeń na spotkania.
Dziękuję wszystkim, którzy w jakiś sposób włączyli się czynnie w działalność naszego koła.
Na zakończenie wyrażam szczególne podziękowania dla czł. Zarządu:p. Irenie Skrzyżala, p. Renacie Moczała, p. Elżbiecie Więcek i p. Józefowi Królowi za zgodną i systematyczną współpracę, duże zaangażowanie w podejmowanych pracach na rzecz Koła:.
Za Zarząd
Edward Cichy - prezes
Grodziec, 2011-01-27